Có hay không một động lực mãi mãi?

Chúng ta vẫn thường tìm cho mình một người thành công, một hình mẫu lý tưởng để theo đuổi. Chúng ta cũng nghe rất nhiều về những nhà truyền cảm hứng lớn trên thế giới như: Jack Ma, Henry Ford, Richard Branson, Steve Jobs, Bill Gates…vv. Giải thích cho hành động này luôn là câu trả lời về học tập, công việc, áp lực kinh tế, gia đình mà bạn đang phải gánh trên vai. Có thể hiểu đơn giản rằng bạn đang cần một tia sáng rọi đường để thoát ra khỏi mê cung đang lạc lối. Tia sáng này được gọi với cái tên quen thuộc – Động lực.

Động lực là nền tảng cơ bản cho hành động

Nếu con người là một cỗ máy thì động lực là động cơ thúc đẩy tất cả các hành động của con người. Trạng thái nội tại này thường hướng con người vào những hành vi có mục đích dựa trên cảm xúc. Cụ thể hơn nó là sự trải nghiệm, xóa bỏ những cảm xúc tiêu cực và tìm kiếm những cảm xúc tích cực. Đôi khi, nó cũng chỉ là lí do khiến con người quyết định một hành động của mình.

Quan điểm về mục đích sống, cảm xúc tích cực hay tiêu cực của mỗi người là hoàn toàn khác nhau tùy vào các quy tắc xã hội. Mỗi hành động của con người đều mong muốn tránh khỏi nỗi đau và hướng đến sự vui vẻ, hay cả hai. Nếu bạn muốn thay đổi hành vi của ai đó, hãy gắn nỗi đau với điều mà họ không hướng tới và gắn điều thú vị với hướng mà bạn muốn họ đi theo.

Động lực và lòng khao khát

Đây là một câu chuyện thực tế từ bản thân tôi. Đó là năm tôi học lớp 7. Cùng lúc đó điện thoại của tôi bị hỏng. Kỳ học đầu tiên mẹ tôi hứa sẽ tặng cho tôi một chiếc điện thoại mới nếu tôi đạt được học sinh giỏi. Thế là trong suốt kỳ học đó tôi luôn luôn cố gắng để đạt được khát khao của mình. Nhưng lời hứa mẹ tôi nói không hề đươc thực thực hiện. Thay vào đó mẹ tôi lại nói là sẽ tặng nó vào cuối kỳ hai nếu tôi giữ được thành tích. Dù rất buồn nhưng tôi cũng không có sự lựa chọn nào khác. Nếu tôi muốn phần thưởng, tôi buộc phải cố gắng. Bởi vì nó chính là khao khát – động lực của tôi. Và cuối cùng tôi cũng có được thứ mình mong muốn.

Từ đó tôi cũng đã hiểu. Để đạt được những kết quả tốt đẹp, chúng ta cần phải liên tục giữ vững những lợi ích sẽ đạt được trong đôi mắt tâm hồn ngay cả trong giai đoạn đau đớn và giận dữ. Sự khao khát – mục tiêu sẽ là động lực tuyệt vời trong mọi công việc.

Động lực tự thân mà ra

Daniel Goleman cho rằng tính kỷ luật tự giác là “nền tảng cho nhân cách”; Ông còn nói: “Một quan điểm quan trọng trong tính cách là phải biết khích lệ bản thân và tự chỉ đường đi cho mình, cho dù nhiệm vụ đó là bài tập về nhà, hoàn thành một công việc hay dậy sớm. Và, như chúng ta đã chứng kiến, khả năng trì hoãn sự hài lòng cũng như năng lực kiểm soát, điều chỉnh sự thôi thúc khi hành động của con người là một kỹ năng về cảm xúc cơ bản nhất – trước đây, kỹ năng này được gọi là ý chí”.

Bạn không thể phủ nhận được những điều tuyệt vời mà động lực mang lại. Nó giúp bạn rất nhiều cái hơn: vui vẻ hơn, mạnh mẽ hơn, công việc nhanh tiến độ, tình yêu thuận buồm xuôi gió…vv. Nhưng nói đi cũng phải nói lại. Có bao giờ bạn tự hỏi: Một ngày nào đó động lực bạn đang theo đuổi biến mất? Không cần hỏi, điều đó chắc chắn xảy ra nếu bạn tiếp tục đặt động lực của mình lên người khác. Những hình mẫu lý tưởng mà bạn đang theo đuổi vậy ai là động lực của họ?

Đừng nên đặt vấn đề buộc bản thân mình phải thành công như một ai đó. Thay vào đó chúng ta hãy hỏi những câu có ích hơn. Tôi đang phấn đấu vì điều gì? Điều tôi thật sự cần là gì? Khi bạn tìm thấy mục đích rõ ràng cho hành động của mình. Nó chính là động lực của bạn, do bạn tạo ta mà không phải từ bất kỳ một ai khác. Khi ấy, bạn bỗng dưng trở thành một phú ông, sở hữu cho mình một báu vật vô hình trong tay. Động lực tự thân mà ra không thể giống bất kỳ những động lực khác. Nó sẽ luôn tồn tại song song cùng bạn. Ai cũng có thể bỏ rơi bạn nhưng bạn đừng bỏ rơi chính mình.

Tôi thấy việc này cũng như việc ăn cơm bụi mỗi ngày ngoài đường. Có thể lấp đầy cơn đói rất nhanh nhưng không bền. Chẳng ai có thể ăn cơm bụi mãi. Cơm nhà dù tốn thời gian nhưng cũng là do mình nấu. Ngon – bổ – rẻ nhỉ!

Phạm Thị Nhung Huyền

>> Chúng ta không hiểu cô bé lọ lem

>> “Hoàn hảo” và “hoàn thiện”