ĐỔI MỚI SÁNG TẠO TRONG DOANH NGHIỆP

Đổi mới sáng tạo hiện nay là mệnh lệnh sống còn cho công cuộc tái cấu trúc nền kinh tế, tái cơ cấu các doanh nghiệp nhà nước. Đây cũng là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước để Việt Nam hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới. Đưa Việt Nam thoát khỏi nước có thu nhập trung bình thấp.

Doanh nghiệp xây dựng chiến lược, quy trình, phương pháp để quản trị quá trình sang tạo. Và quan trọng, đổi mới để kiến tạo tương lai là trách nhiệm lớn của lãnh đạo doanh nghiệp, dẫn dắt mọi người  lao động cùng tham  gia.

Trong những năm gần đây, sẽ không khó để chúng ta bắt gặp được các cụm từ như khái niệm: Chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, trí thông minh nhân tạo, tự động, … trên các trang báo, các chương trình hay thậm chí là trên chương trình học hằng ngày. Tại sao chúng lại xuất hiện nhiều và đang được rất nhiều doanh nghiệp quan tâm đến thế ?

Nhưng, điều đầu tiên chúng ta nên biết “ Đổi mới sáng tạo “ là gì trước khi tìm hiểu sâu xa về nó. “ Đổi mới” ( innovation ) trong “ đổi mới sáng tạo bắt nguồn từ từ “ nova”, gốc Latin có nghĩa là mới, được hiểu là sự mở đầu cho một sự việc hoặc giải pháp mới mẻ nào đó. Đầy đủ hơn, “ Đổi mới sang tạo” ở doanh nghiệp là các doanh nghiệp sử dụng các nguồn tri thức mới( có thể là công nghệ hay thị trường) để tạo ra các sản phẩm, dịch vụ, quy trình hay hệ thống quản lý mới nhằm đáp ứng các nhu cầu do sự thay đổi trong nền kinh tế.

Đổi mới sáng tạo bao gồm 5 nhóm chính sau:

• Đưa ra sản phẩm mới hoặc cải tiến chất lượng sản phẩm hiện có.
• Đưa ra phương pháp sản xuất mới.
• Phát triển thị trường mới
• Phát triển nguồn cung ứng mới
• Đổi mới tổ chức.

Bên cạnh quá trình đổi mới sáng tạo. Không thể nào không kể đến những thách thức đối với doanh nghiệp là gì. Vì chỉ khi nhận định và thực hiện hóa được những thách thức, thì đổi mới sáng tạo mới có hiệu quả. Ở đây tôi đang xét về khía cạnh trách nhiệm lãnh đạo trong quá trình đổi mới. Vì họ có vai trò quang trọng nhất trong chuỗi hành động ấy. Trả lời câu hỏi làm thế nào sẽ làm rõ hơn các khúc mắc và vấn đề:

Phải biết “đổi mới trong mô hình kinh doanh”

+ Làm thế nào có thể chắc rằng tư duy của chúng ta đủ rộng để tìm kiếm những cơ hội mới?. Trách nhiệm lãnh đạo hãy thoát ra khỏi những tư duy theo lối mòn. Hãy cân nhắc nhiều hơn các khía cạnh của vấn đề. Không nên giả định đổi mới sản phẩm hay dịch vụ “ tốt hơn” đổi mới từng yếu tố trong mô hình kinh doanh.

Phải biết “ xây dựng một cấu trúc đổi mới”

+ Làm thế nào để thiết lập nhóm khuôn khổ cho sự đổi mới nhằm tạo ra sự chỉ đạo và gắn kết?: tập trung xây dựng ý tưởng cấu trúc đổi mới; và giúp mọi người đều hiểu, sử dụng nó để lựa chọn các đổi mới để tiến gần đến mục tiêu của tương lai.

+ Làm thế nào để tôi có và sở hữu được cấu trúc đổi mới của chúng tôi ở mọi cấp bậc?. Hãy làm việc theo đám đông, tập trung nhiều người, thu thập từ nhiều ý kiến sẽ dễ nhận được sự đồng thuận.

Phải biết “ quản lý và nhân rộng nguồn lực”.

+ Làm thế nào có thể chắc chắn nguồn vốn tài trợ và nhân tài được tập trung đến những ý tưởng tốt nhất?: thành lâp và tính toán ngân quỹ, ưu tiên cho các đổi mới đột phá .

+ Làm thế nào nuôi dưỡng những ý tưởng mới khai sinh và tạo cơ hội phát triển thay vì vùi dập nó?. Nhìn nhận và lựa chọn kỹ càng các ý tưởng, xây dựng các nhìn nhận, không cô lập, tập trung danh mục mới và đánh giá chính xác giá trị để xác định phù hợp ngân sách.

+ Làm thế nào có thể đổi mới với nguồn lực bị hạn chế? : hiểu rõ và chấp nhận những cái “thấp và bình thường”, từ nguồn vốn, nhân viên, nhân lực … Tìm kiếm những ý tưởng và nhân tài đổi mới bên ngoài công ty.

+ Làm thế nào duy trì động lực đổi mới? Cam kết thực hiện các mục tiêu trung hạn, không nên liên tục thay đổi các ưu tiên đổi mới. Doanh nghiệp như một hệ sinh thái hoàn chỉnh và xã hội đang rất cần những doanh nghiệp đi tiên phong theo hướng đổi mới sáng tạo, để giúp các doanh nghiệp chưa biết nhận định và xác định được

Đặng Thanh Tuyền

Theo công trình nghiên cứu của PGS-TS Đỗ Văn Hải (Thuộc CTS)

QUASAR KHANH – MỘT HUYỀN THOẠI GỐC VIỆT