MỘT SỐ LOẠI HÌNH TRONG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Thương mại điện tử.

Thương mại điện tử (E-commerce) là hình thức kinh doanh với trực tuyến; sử dụng nền tảng là công nghệ thông tin với sự hỗ trợ của Internet; để thực hiện các giao dịch mua bán, trao đổi, thanh toán trực tuyến thông qua các thiết bị điện tử. Hình thành dựa trên khái niệm về “thế giới phẳng”; nơi mọi người có thể dễ dàng tiếp xúc, chia sẻ với nhau dù ở bất cứ nơi đâu; các loại hình thương mại điện tử ngày càng phát triển vượt bậc; nhằm phục vụ nhiều hơn cho nhu cầu sử dụng của mọi người; và được xem như là một trong những giải pháp thúc đẩy nền kinh tế quốc gia.

Lịch sử hình thành thương mại điện tử.

Bắt đầu vào những năm 1960, khi các doanh nghiệp manh nha sử dụng các trao đổi dữ liệu điện tử (EDI) để chia sẻ tài liệu kinh doanh với các công ty khác. 

Năm 1979, Viện tiêu chuẩn quốc gia Mỹ đã phát triển hệ thống dữ liệu điện tử ASC X12 như một tiêu chuẩn phổ quát cho các doanh nghiệp để chia sẻ tài liệu thông qua mạng điện tử. Sau khi số lượng người dùng cá nhân chia sẻ tài liệu điện tử với nhau tăng lên chóng mặt trong những năm 1980, sự gia tăng các kênh cung cấp các dịch vụ, sản phẩm như eBay và Amazon trong những năm 1990 đã cách mạng hóa ngành công nghiệp thương mại điện tử. Người tiêu dùng có thể mua không giới hạn số lượng các sản phẩm, dịch vụ trực tuyến.

Ghi nhận đơn hàng đầu tiên thông qua hình thức thương mại điện tử được thực hiện vào ngày 11 tháng 8 năm 1994 một người đàn ông bán một chiếc đĩa CD cho bạn bè của mình thông qua trang web của anh ta qua một kênh bán lẻ của Mỹ. Và anh ta đã có người tiêu dùng mua sản phẩm của anh từ một doanh nghiệp thông qua World Wide Web và nó được công nhận là giao dịch thương mại điện tử đầu tiên trong lịch sử.

Một số loại hình thương mại điện tử.

Ngày nay, thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ bởi tốc độ sử dụng internet cùng với nhiều các công nghệ hiện đại ra đời. Con người ngày càng ưu thích giao dịch dưới hình thức này bởi những thuận lợi mà nó mang lại. Qua đó, các loại hình thương mại điện tử ngày nay cũng đã phát triển nhằm phục vụ cho nhu cầu của người tiêu dùng. Dưới đây là một số loại hình nổi bật trong ngành thương mại điện tử:

B2B (Business to Business).

Mô hình thương mại điện tử B2B là mô hình hoạt động; trao đổi giữa các doanh nghiệp, là mối quan hệ mua bán giữa các doanh nghiệp với nhau. Mô hình này chiếm tới trên 80% doanh số ngành thương mại điện tử trên toàn cầu.

Mô hình B2B được rất nhiều doanh nghiệp ưu chuộng bởi những lợi ích của nó như giảm chi phí về việc nghiên cứu thị trường, marketing hiệu quả, độ nhận diện cao, tăng cơ hội hợp tác giữa nhiều doanh nghiệp với nhau, tạo ra một thị trường đa dạng mặt hàng và các bên tham giá. Các doanh nghiệp có thể chào hàng, tìm kiếm bạn hàng, đặt hàng, ký kết hợp đồng, thanh toán qua hệ thống này. Mô hình này đã giúp hỗ trợ rất nhiều cho các doanh nghiệp trong việc kinh doanh nhất là kinh doanh quốc tế.

B2C (Business to Consumer).

Mô hình thương mại điện tử B2C là mô hình thương mại giữa các doanh nghiệp và người tiêu dùng; là mối quan hệ mua bán của khách hàng với doanh nghiệp thông qua Internet. Đặc điểm chính của mô hình kinh doanh thương mại điện tử B2C; khách hàng của mô hình người dùng cá nhân.

Những người dùng này chỉ có nhu cầu lên mạng internet và mua sản phẩm phục vụ nhu cầu của mình về dùng, không phát sinh thêm giao dịch mua bán tiếp theo. Chính vì người dùng cá nhân nên không phải tốn công đàm phán giữa hai bên quá nhiều. Bởi tất cả điều kiện mua hàng, giá cá, chính sách, đổi trả hàng hóa; đều được cập nhật chi tiết trên website bán hàng. Khách hàng chỉ cần đọc qua những điều khoản, giá cả rồi quyết định có mua hàng hay không. 

C2C (Consumer to consumer).

Mô hình thương mại điện tử C2C là mô hình thương mại giữa các cá nhân và người tiêu dùng; là mối quan hệ mua bán, trao đổi của các cá nhân với nhau. Loại hình thương mại điện tử này được phân loại bởi sự tăng trưởng của thị trường điện tử; đấu giá trên mạng; đặc biệt với các ngành theo trục dọc, nơi các công ty/ doanh nghiệp có thể đấu thầu; cho những cái họ muốn từ các nhà cung cấp khác nhau. Đây là mô hình kinh doanh có tốc độ tăng trưởng nhanh chóng và ngày càng phổ biến.

B2B2C (Business to business to consumer).

Là mô hình thương mại điện tử kết hợp với kinh doanh Doanh Nghiệp với Doanh Nghiệp (B2B); đưa sản phẩm của Doanh Nghiệp đến tay Người Tiêu Dùng cuối cùng (B2C); phục vụ một giao dịch hoặc một sản phẩm hoàn chỉnh. B2B2C là quá trình hợp tác giữa doanh nghiệp và doanh nghiệp đưa đến sản phẩm cho người tiêu dùng; cuối cùng, nó tạo ra các kênh phân phối sản phẩm, dịch vụ mà các doanh nghiệp khác; có thể dễ dàng tiếp cận khách hàng hơn qua một doanh nghiệp trung gian.

Trần Cẩm Thành tổng hợp.