Xẻo Quýt là một trong 14 di tích cấp quốc gia của tỉnh Đồng Tháp, nổi tiếng với khu rừng tràm chằn chịt, các giá trị lịch sử dân tộc. Có người cho biết rằng, tên gọi Xẻo Quýt được đặt từ 2 nghĩa từ: “Xẻo” là con rạch và “Quýt” là tiếng gọi trái với từ gốc là “Quất” tên gọi loài chim sống phổ biến tại vùng đất sình ở nơi đây. Với diện tích 50 ha, trong đó 20ha rừng tràm. Có lớp thực vật, động vật có thể gây hại cho con người nên nơi đây trở nên bí hiểm.
Những năm đầu kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Xẻo Quýt có rất ít người lui tới vì sự nguy hiểm của lớp thực, động vật. Do vậy, chính quyền tay sai cho Mỹ Ngụy cho rằng đây là nơi không đáng lo ngại nên quản lý không nghiêm. Tận dụng được sơ hở, tỉnh ủy Kiến Phong quyết định chọn Xẻo Quýt làm căn cứ địa chiến lược để lãnh đạo quân; dân kháng chiến từ năm 1960 đến 1975.
Căn cứ được được tiến hành bằng việc đào các con mương; đất được để lên bờ cao để che tầm nhìn, ngoài ra còn dùng để cho thuyền đi lại. Năm 1961, để đảm bảo khu trú ẩn được bí mật. Các cán bộ, chiến sĩ đã thực hiện chủ trương ” Trồng cây gây rừng” nâng cao sự bí ẩn cho khu căn cứ.
Bên ngoài khu căn cứ là khu vực đất trống; mặc dù, nơi đây không mấy lo ngại, nhưng quân Mỹ vẫn cho các trực thăng lui tới kiểm tra để đảm bảo an toàn.
Nhận thấy tình hình trên, bên ngoài khu căn cứ được các chiến sĩ bố trí bẫy mìn để đe dọa, đàn áp tinh thần địch. Khi địch tiến hành kiểm tra thì dẫm phải bẫy mìn nên hoảng hốt, bỏ đi nơi khác. Vì vậy, trong suốt quá trình chiến đấu, quân Mỹ chưa một lần tiến vào được nơi trung tâm căn cứ Xẻo Quýt.
Ngoài ra, trong suốt quá trình đó. Khu căn cứ vẫn chịu không ít đợt tấn công của quân địch. Liên tục bị đánh phá, càn quét liên miên. Có cả cảnh B52 ném bom trải thảm.
Để giữ bí mật cho căn, căn cứ Xẻo Quýt được dẹp bỏ hết các trại lá. Ngày lấy nhánh tràm phủ lên; chiều tối mới căn trại bằng tre lợp nilon, trải chiếu bên dưới để ngồi làm việc, hội họp. Với sự thiết kết khoa học hình chữ A của các công sự để chống bom, pháo. Bốn phía là công sự chiến đấu của đội bảo vệ.
Dù căn cứ trải qua nhiều lần tấn công nhưng vẫn giữ vững được tinh thần suốt 15 năm. Tồn tại trong trận chiến. Căn cứ Xẻo Quýt được mệnh danh là căn cứ của lòng dân. Trải qua thời kỳ kháng chiến căng thẳng nhưng căn cứ; vẫn là điểm tự to lớn cho Đảng bộ và nhân dân Đồng Tháp. Góp phần vào công cuộc giải phóng dân tộc.
Sau khi kết thúc cuộc kháng chiến. Năm 1980, khu di tích Xẻo Quýt đã được tỉnh Đồng Tháp chủ trương sửa xây lại và mở cửa tham quan nhưng chủ yếu nhằm tuyên truyền lịch sử; hào hùng và truyền thống yêu nước của vùng đất nơi đây đến với du khách. Sau đó cụ thể vào ngày 09/4/1992, Khu di tích Xẻo Quýt chính thức được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia Việt Nam.
Hiện tại, nơi đây cũng là một điểm du lịch khá thích thú đối với các du khách yêu thiên nhiên, thích sự tĩnh lặng và mong muốn tìm hiểu về lịch sử Việt Nam. Bên cạnh đó còn có các món ăn rất đặc sắc: Cá lóc nướng trui, chuột đồng,… Với cảnh quan và giá trị lịch sử mang lại có thể bạn sẽ khó lòng bỏ lỡ khi có dịp ghé ngang các tỉnh Đồng Tháp nơi đây.
Bình Dương trong mắt ai
Sài Gòn vào năm 1872 khác lạ qua góc nhìn nhà khoa học Pháp
Ảnh màu về bến Bạch Đằng ở Sài Gòn trước 1975
Thị Xã Tuy Hòa năm 1970 qua ảnh của lính Mỹ
Bộ ảnh cực quý về Sài Gòn – Chợ Lớn năm 1904
